Bedieningselementen ontwikkeld voor hygiënegevoelige omgevingen

Een nieuwe serie drukknoppen en signaallampen die ergonomie en veiligheid bieden, is volledig ingesteld op hygiëne. Het omvangrijke, normconforme programma hoort bij het uitgebreide portfolio van Schmersal. Het is modulair opgebouwd en kan flexibel aangepast worden aan de eisen die aan de bouw van voedselverwerkende machines gesteld worden - bijvoorbeeld door steekbare contactdragers.
 
Mens-machine-interfaces in de voedingsmiddelenindustrie, zoals in de vlees- en visverwerkende industrie, moeten aan bijzondere eisen voldoen. Denk daarbij aan een hygiënisch design, het voorkomen van kruisbesmettingen en een constructie zonder dode ruimtes. Tot de kenmerkende eigenschappen van de drukknoppen en signaallampen - inclusief de noodstopknop - voor deze toepassingen behoren de naadloze overgangen van afdichtingselementen en oppervlakken en de afwezigheid van uitstekende onderdelen. Deze eigenschappen ondersteunen actief de reiniging van de componenten, aangezien de plaatsen waar zich vuil aan kan hechten tot een minimum beperkt worden. Tegelijkertijd moeten de openliggende afdichtingselementen veel robuuster van ontwerp zijn, om bestand te zijn tegen de dagelijkse reiniging met hogedrukstraal en agressieve middelen en tegen ontsmetting. Dat betekent dat alle materialen een hoge beschermingsgraad IP69 en een uitstekende bestendigheid tegen reinigingsmiddelen moeten hebben.
 
Beschermingsgraad betekent niet alles
Maar, en op dit punt gaan we in tegen een veel voorkomende misvatting, de beschermingsgraad betekent niet alles. Een bedieningssysteem kan een goede beschermingsgraad hebben en toch ongeschikt zijn voor het gebruik op machines voor de levensmiddelenindustrie, omdat de reinigingsvriendelijkheid niet gewaarborgd is er niet voldaan wordt aan de eisen van het ‘Hygienic Design’.
 
Deze eisen zijn geformuleerd in DIN EN ISO 14159 (Machineveiligheid - Hygiëne-eisen voor het ontwerpen van machines). Het systeem mag bijvoorbeeld geen dode ruimtes hebben, waarin materiaalresten zich kunnen hechten of een biofilm kunnen vormen. De oppervlakken en geometrieën moeten zodanig vormgegeven zijn dat ze goed gereinigd kunnen worden. In de behuizingen van bijvoorbeeld schakelaars of bedieningspanelen mag zich ook geen vocht ophopen.
 
Beproefd en nu verbeterd
Onder deze bijzondere omstandigheden bewijst het N-programma van Schmersal al vele jaren zijn diensten in de bouw van machines voor de levensmiddelenindustrie. Het N-programma is speciaal ontwikkeld voor hygiënegevoelige toepassingsgebieden en bestaat uit een groot aanbod aan drukknoppen en signaallampen en een groot aantal accessoires, zoals noodstop-slagknoppen, paddenstoelknoppen of drukknoppen.  Met zijn veelvoud aan verschillende hygiënische schakelcomponenten is het uniek op de markt. Dat dit programma nu door het H-programma wordt afgelost, heeft twee redenen: ten eerste zijn er nieuwe, onder de machinerichtlijn geformuleerde normen voor voedselverwerkende machines, die ook effect hebben op de bedieningselementen inclusief de noodstop-slagknop. Ten tweede wilde Schmersal de montage van de apparaten verder vereenvoudigen.
 
Nieuwe norm voor voedselverwerkende machines
Eerst iets meer over de herziening van de norm. De norm DIN EN 1672-2 beschrijft de eisen aan de hygiëne en reinigbaarheid van vis-, vlees- en voedselverwerkende machines en sluit aan op de wereldwijd geldende en bekende EHEDG-richtlijnen van de ‘European Hygienic Engineering and Design Group’. Deze norm is zeer gedetailleerd. Een voorbeeld: voor de frontring die de overgang van het betreffende bedieningsapparaat met de frontplaat van de behuizing vormt, is een gedefinieerde minimum hoek voorgeschreven die afhankelijk is van de afstand van de bedieningselementen onderling. Zo is gewaarborgd dat het personeel de tussenruimtes op de frontplaat grondig met een doek kan reinigen en de elementen van alle kanten op beschadigingen kan inspecteren.

Lees HIER de volledige coverstory in de laatste (digitale) uitgave van vaktijdschrift Fish&Co.